|
Hàce Abdülhàlik-ı Gucdüvânî'den vasiyet *
Bu risâle şeyhler şeyhi, pirler sultanı, veliler kutbu, ulu makamlar, yüksek kerametler, gayb aleminden gelen vâridat ve kudsî keşifler sahibi, Hàce Abdülhàlik-ı Gucdüvânî (Kaddesallàhu rûhahül-azîz) tarafından, özlü sözler halinde, tarikat mensublarından bir müride emir buyrulmuş nasihatlerini ihtivâ eder. Bahis konusu müridin, Hàce Evliyâ-i Kelân olduğu nakledilir.
Kim bu ince vasıflarla sıfatlanırsa, ma’rifet çeşmesinden bir damla onun canı dimağına akar ve ebediyyete kadar mest-i ilâhî olur. Müridlerin uyanıklarının hepsi bu cinsten bir mestliğe dalmışlardır. Yâ Rab, pâk kullarının canlarına açtığın o esrârdan, bir koklam da biz bîçârelerin canına nasîb eyle!..
Hazreti Şeyh KS, her tarikat mensûbuna önce takvâyı emretmiştir. Çünkü, tarikate sülûk edenlerin ilk makamı takvâdır.
Buyurdular ki:
1. Ey oğulcağızım! Sana vasiyet ederim ki, takvâyı kendine şiar edinesin! İbadet cinsinden vazifelerine sımsıkı sarılasın! Ahvâlini kontrol edesin! Dâimâ, hatâlardan korku halinde olasın!
2. Allah’ın (CC) hukukunu ve Rasûl-ü Ekrem SAS Hazretleri’ne olan borcunu ödeyesin! Anne-babanın, bütün şeyhlerinin hukukunu gözetesin ki, Hak Teàlâ da seni hıfz eyleye…
3. Senin üzerine bir vecibe olsun ki, Kur’an-ı Kerim okumayı aslâ bırakmayasın! İster zàhiri, ister bâtını olsun, hep Kur’an’da gözet ve oku! Gizli veya âşikâr, Kur’an’ı ibret ve tefekkürle kan ve gözyaşlarıyla oku! Her bir hâlini Kur’an’a döndür ve benzet! Zîrâ halk içinde Cenâb-ı Hakk’ın hucceti Kur’an’dır.
4. İlim öğrenmekten bir adım uzak kalma! Fıkıh ve hadis ilmini öğren! Câhil sofulardan uzak ol ki onlar, din yolunun hırsızları ve müslümanlığın yol kesicileridir.
5. Üzerine borç olsun ki, sünnet-i şerifeye sımsıkı sarılasın ve selef-i sàlihînin imamlarının yoluna gidesin! Çünkü, dinde yeni çıkan her şey sapıklıktır.
6. Gençlerle, kadınlarla, ehl-i bid’atle, zenginlerle sohbet etme! Çünkü senin dinini alıp götürürler.
7. Dünyalıktan iki somuna razı ol ve helâl ye ki, bütün hayırların anahtarı budur. Haramdan uzak ol!
8. İnsanlardan kaç ve fukara ile sohbet eyle! Kendi tenha mahallinde otur ki, seni ateş yakmasın.
9. Helâl giyin ki, ibadetlerin tadına erebilesin!
10. Allah’ın celâlinden daima kork ve unutma ki, bir gün hesab mahallinde ayakta durdurulacaksın.
11. Gece ve gündüz çok namaz kıl ve cemaati terk etme; amma, imam veya müezzin olma!
12. Kıballere, kitap sayfalarına adını yazma! Mahkemelerde zaruret olmadan bulunma! Sultan ile sohbet etme! Büyüklerin nasihatlarından dışarı çıkma! Arslandan kaçar gibi insanlardan kaç!
13. Üzerine borç olsun ki, az şöhretli olasın! Dindarlığın herkesin diline düşmesin. Yine üzerine borç olsun da seyahat et ki, nefsin hor olsun.
14. Şeyhlerin gönüllerini gözle ve dikkat eyle! Hânegâh inşa eyleme, hânegâhda oturma!
15. Birinin medhiyle mağrur veya kötülemesiyle gamlı olma. Halkın medhi de, zemmi de, nazarında aynı olmalıdır. Halkla iyi huyla geçim eyle.
16. Üzerine borç olsun, edebli ol. Bütün halka, onların küçük veya büyüğüne merhamet eyle. Yine üzerine borç olsun ki, gülmeyesin; çünkü, gülmek gaflettendir ve gönlü öldürür.
Hazret-i Muhammed SAS Hazretleri buyurmuşlardır ki:
“–Benim bildiğimi siz bilseydiniz, az güler çok ağlardınız!”
17. Allah’ın mekrinden emin bir hal takınma! Fakat onun rahmetinden ümid de kesme! Havf ve recâ arasında yaşa ki, tarikat saliklerinin makamı budur. Bazan havf, bazan da recâ…
18. Yine Şeyh KS buyurdu ki: Ey oğulcuğum! Şeyh, müridin babası gibidir. Hattâ oğluna babasından daha da şefkatlidir. Çünkü onu Allah’a yakınlık makamına erdirir.
19. Gücün yeterse kadı olma! Çünkü o zaman dünyanın tàlibi olursun ve dünyayı taleb ederken, din elinden gider. Nefsin müştak ise, daima mücâhedede ol! Dâimâ ahiretin gamını çek, ölümü çok hatırla!
20. Başkanlık isteyici olma ki, kim başkanlık severse, ona tarikat salikidir demek lâyık olmaz.
21. Üzerine borç olsun, daima oruç tut; çünkü oruç insanı mahfuz tutar.
22. Fakr içinde pâkize ol! Dünyadan perhizkâr ve ahirete râgıb ol! Dindar ve vefâlı ol! Fakih, alim ve sabit-kadem ol!
23. Allah CC yolunda, şeyhlere hem mal, hem beden ve hem de can ile hizmet et! Onların seyir ve sülûküne ihtimam göster. Şeyhlerden ne görürsen inkâr etme; (şeri’ate muhalif olması hali müstesnâ), çünkü inkâr edersen, şeyhlerden bir şey elde edemezsin!
24. Devlet adamlarının kapısından bir şey isteme! Yarın için azık biriktirme! Allah’ın rızka kefil olduğuna güven. Çünkü Kur’an’da buyruluyor ki:
“Vema min dàbbetin fil ardı illâ alâ’llahi rızkuha” (Hûd 6) [Yeryüzünde yürüyen her canlının rızkı, yalnızca Allah’ın üzerinedir.]
25. Tevekkül makamına ayak bas ki, Allah-u Teàlâ buyurur:
“Ve men tevekkelalâ’llahi fehüve hasbühü” (Talak 3)”Kim Allah’a tevekkül ederse, Allah ona kâfî gelir.” Bilesin ki, rızık bölüşülmüştür. Allah sana ne vermişse, halka bezl eyle!
26. Buhül ve hasedden uzak ol; çünkü, cimrilik ve kıskançlık, yarın Cehenneme atılacaktır.
27. Dış görünüşünü süsleme ki, dışı süslemek, için harablığının alâmetidir.
28. Allah’ın va’dine güven! Bütün yaratıklardan ümid ve tama’ı kes; onlarla ünsiyet etme! Doğruyu söyle ve korkma! Dâimâ Hak ile beraber ol, mahlûkattan kimseyle sohbet etme; Allah-u Teàlâ’dan uzak düşersin!
29. Üzerine borç olsun ki, kendi nefsinin ihtiyacı peşinde ol! Kendi nefsini aziz tut; çünkü seni taşıyıcıdır.
30. Dilini tut, halka daima nasihat eyle!
31. Sana borç olsun ki, yeme ve içmeyi azalt! Az uyu ve az söyle! Yemeğe muhtaç olmadıkça asla bir şey yeme ve mâzeret olmadan asla söz söyleme! Uyku sana galebe çalmadıkça uyuma ki, bir miktar uyuduktan sonra namazı daha dürüst ve daha çok kılarsın.
32. Semâ’ meclisinde çok oturma ki, zamanla semâ’ çok nifak çıkarır. Semâ’ bir çok gönlü öldürür. Semâ’ı inkâr da etme ki, semâ’ın erbabı çoktur ve semâ’ revâ değildir; ancak bir kimseye ki, gönlü diri, kendi ölü ola… Kimde ki, bu hàlet bulunmaz; oruç ve namazla meşgul olursa daha uygundur.
33. Gönlün dâimâ gamlı, gözün yaşlı, amelin hàlis, duan mücâhede, elbisen yıpranık olmalıdır. Arkadaşların derviş, evin mescid, malın fıkıh, zînetin zühd, munîsin ulu Rabbin olmalıdır.
34. Kendisinde şu beş hasleti bulmadığın kimseyi arkadaşlığa kabul etme;
1) Ahireti dünyaya tercih etmeli.
2) İlmi dünya ameline tercih etmeli.
3) Horluğu rağbetliliğe tercih etmeli.
4) Gizli ve aşikar ameli gözetici olmalı.
5) Ölüme hazırlıklı olmalı.
35. Yine buyurdu ki: Ey oğulcağızım! Seni dünya mağrur etmesin, aldatmasın. Üzerine borç olsun ki, halvette yalnız olasın, kırık gönüllü olasın, Tâ keramete nâil oluncaya kadar Allah korkusunda müstağrak olasın. Dünyadan uzak şöyle yaşa ki, yabancı bir ülkede sanki gurbettesin. Dünyadan soyulmuş ve pâk ol ve tertemiz dışarı çık! Çünkü yarın hangi tàifeden olacağını bilemezsin.
36. Yine buyurdu ki: Ey oğulcuğum! Bu zikrettiğim vasıflara dikkat et ve ezberle! Ben yakınlarımdan öğrendiğim ve işlediğim gibi, sen de bunları katında tut ve işle ki, Hak Teàlâ da sana dünya ve ahirette nazar kıla…
Bu zikredilen evsaf, müridlerden birinde zàhir olursa, ona şeyhlik verilmesi lâyık olur. Kim onları tahakkuk ettirirse, ona maksad hasıl ve maksud elde edilmiş olur. Fakat, bu mertebe herkese değmez.
Hàce Evliyâ-i Kelân diyor ki:
“Şeyhim bunları söyledikten sonra elimi tuttu ve son olarak şöyle dedi:
‘–Sana vacibdir ki, yaşadığın müddet benim mescidimde bulun! Terk edersen, özrün apaçık ve meşrû özür olsun.”
--------------------------------------------------------------------------------
(*) Tasavvufî Ahlâk-1, Seha Neşriyat, İstanbul 1999, s. 181-186.
|
