Yesevi Hikmetlerinde "Şeriat"
5 Kul Hâce Ahmed kırkğa kirding nefsingni kırk Munda yığlap âhiretde bolğıl arık Post-ı imân şeriatdur mağzı tarik Tarik kirgen Hak'dın uluş aldı dostlar
11 Üçyüz molla yığlab bitti köp rivayet Şeriatdur men hem bitey bir rivayet Tarikatda hakikatda hak himayet Başım berip Hak sırrını bildim mena
11 Kul Hace Ahmed Hak sözini sözlep ötdi. "Aynel-yakin" tarikatde bozlap ötdi "İlmel-yakin" şeriatnı közlep ötdi "Hakkel-yakin" hakikatdın aydım mena
12 Şeriatdur aşıklarnı efsanesi Arif âşık tarikatnı dürdanesi Kayda barsa cananesi hemhanesi Bu sırlarnı arş üstide kördüm mena
19 Şeriatnıng bostanıda cevlan kıldım Tarikatnıng gülzarında seyran kıldım Hakikatdın kanat tutub tayran kıldım Marifetning eşigini açtım dostlar.
40 Mel'un la'in şeytânğa siyâsetliğ Muhammed Şeriatnı yolığa inâyetliğ Muhammed Tarikatğa rehnema iradetliğ Muhammed Hakikatğa muktedâ icâzetliğ Muhammed
43 Bilâlğa ezân ettürgen şeriatnı bildürgen Din sözini ukturgen adâletliğ Ümer'dür
Şeriatnı pes tutkan tarikatnı râst tutkan Hakikatnı hob bilgen adâletliğ Ümer'dür
44 Kazı müfti mullalar şeriatda râhnı Arif âşık alıbdur tarikatnı arkını Amel kılğan alimler dinimizni çırağı Burak miner mahşerde egri koyar börkini
76 Her kim kılsa tarikatnı da'vâsını Evvel kadem şeriatga koymak kerek Şeriatnıng işlerini edâ kılıb Andın songra bu da'vânı kılmak kerek
76 Şeriatsız dem urmaslar tarikatda Tarikatsız dem urmaslar hakikatda Uşbu yollar yeri bilinür şeriatda Cümlesini şeriatdın sormak kerek
76 Andın songra bir er kerek iradetliğ Bolmış bolsa ol bir erdin icazetliğ Şeriatda rast muvafık kerametliğ Oşal erning etegini tutmak kerek
77 Şeriatnı şeraitin bilgen âşık Tarikatnı makamını bilür dostlar Tarikatnı işlerini eda kılıb Hakikatnı deryasığa batar dostlar
83 Âlim uldur şeriatda cevlan kılsa Tarikatnıng bazarığa omın salsa Muhabbetning deryasıdın gevher alsa Andağ âlim, âlim bolur dostlarım a
84 Ötti ömrüm şeriatga yetelmedim Şeriatsız tarikatga ötelmedim Hakikatsız ma'rifetge batalmadım Kattığ yoldur pirsiz neçük öter dostlar
90 Şeriatda tecriddür dünyâsını terk etmek Terk etmeyin dünyanı Hakk'nı süydüm demesün
96 Efsânedür şeriat ferzânedür hakikat Dürdânedür tarikat aşıklarğa münâsib
104 Şeriatda mürşid bolğan garib kullar Şeriatdın alar menzil alur bolğay Namâzığa şuru kılgan mü'min kullar Uçmağ üyin ümid tutub turur bolğay
104 Şeriatdın tarikatdın beyân boldı Hakikatdın Kur'an sözi kelâm boldı Bu cehanga Muhammedni nurı toldı Ul nur birle ikki cehan yarur bolğay
109 Tarikatga şeriatsız kirgenlerni Şeytân kelip imanını alur ermiş Uşbu yolnı pirsiz davâ kılğanlarnı Sersân bolup ara yolda kalur ermiş
109 Şeriatnı tarikatnı biley deseng Tarikatnı hakikatge ulay deseng Bu dünyadın dürr ü gevher alay deseng Cândın keçken hâsları alar ermiş
122 Şeriatı salâhini kiymegünçe Tarikatnı Burakığa minmegünçre Cezb ü cünün alemige barmagunça Hakikatnı meydanige kirse bolmas
124 Marifetni minberige minmegünçe Şeriatnı işlerini bilse bolmas Şeriatnı işlerini edâ kılmay Tarikatnı meydanığa kirse bolmas
124 Şeriatde murad oldur yolga kirmek Tarikatde murad oldur nefsdin keçmek Hakikatde aziz cannı feda kılmak Candın keçmey ışk şarabın içse bolmas
125 Şeriatnıng meydanığa özin salmay Tarikatnıng bostanıda cevlan kılmay Hakikatnıng deryasıdın gevher almay Ma'rifet adabını bilse bolmas
128 Şeriatsız tarikatga ötüb bolmas Hakikatsız marifetge yetib bolmas Pîrsiz hergiz şevk şarâbın tatıb bolmas Tatsa bolmas pir hizmetin kılmağunça
131 Ol erning güli ul şeriatdur Mevası tatlık lokma-ı tarikatdur Kim kulunıng kulı bolsa hakikatdur Kaf tağın tükel yutsa turlanmaz ul
133 Kul Hâce Ahmed bendemen dep urmagil lâf Riyâ birle kılğan tâat barça gezâf Şeriatda tarikatda kârıng hilâf Ahiretde kezzâblarnı üryân kılur
139 Bu âlemde resvâ bolup kan yutmasang Şeriatda tarikatda pir tutmasang Hakikatda cân u tendin pâk ötmeseng Gaflederdin seni ne dep cüdâ kılsun
165 Şeriatdın tarikatga kadem koygan, Dünya işin terk eyleben Haknı süygen. Hakikatning esrarıdın mâna alğan, Marifetni meydanıda üryan bolur.
168 Eyâ dostlar, haber berib şeriatdin, Tarikatda Allah yadın aytıng, dostlar Arif canlar haber berür hakikatdın, Allah teyu Hak zikrini aytıng, dostlar.
193 Eyâ şeyha, taliblerge yolnı körgüz, Şeriatnıng beyanını kılmas musan? Tarikatda kulavuzsız yolğa kirse, Hakikatnıng yollarını aytmas musan?
201 Şeriatnıng şeraitin terk etmeyin, Tarikatnıng işlerini eda kılsun. Tarikatda perhiz kılıb takva kılğan, Körüb, bilib, helalidin cüda kılsun.
205 Şeriatnı sözledi, tarikatnı izledi, Hakikatnı közledi, yâ Mustafa Muhammed. Sabr eyledi kanaat, takva eyleb kılavet. Keçe-kündüz ibadet, yâ Mustafa Muhammed.
211 Arif uldur, Hak emrini pas eylese, Masivadın nefsin yığıb has eylese. Şeriat heme beş hurufdur rast eylese, Andın sonra tarikatga kirmek kerek.
MÜNACAAT Alarnı sözleri zalimi zaldur Şeriat ehli bu eldin hicaldur
***
Yesevi Hikmetlerinde Tarikat
68 kez kullanılmıştır.
12 Tarikatnı yollarını ukbası köp Pak ışkını kolğa almay bolmas yürüp Didarını körse bolmas tün kün uyup Heç uhlamay didarını kördüm mena
12 Tarikatnı yolı kattığ turfa şaştım Başım kattı Pîr-i muğan sarı kaçtım Pîr etegin tutup bâtın közin açtım Resva bolup yollar kezip yürdüm mena
12 Tarikatnı yollarıdur kattığ azab Bu yollarda neçe âşık boldı turab Işk yolığa her kim kirse hali harab Erenlerdin yolnı sorap yürdüm mena
12 Tarikatnı yollarıdur turfa uluğ Ruzi kılgan bendesige bolğay yavuğ Uçkunige takat kılmas yetti tamuğ Ey yaranlar aziz candın toydum mena
29 Tarikatnı bilmedim hakikatge kirmedim Pîr buyruğın tutmadım özri köptür Hâce Ahmed
36 Muhammedni biling zâtı arabdur Tarikatnı yolı külli edebdür
40 Tarikatğa rehnema iradetliğ Muhammed Hakikatğa muktedâ icâzetliğ Muhammed
48 Muhabbetni deryaside gevvas bolup Marifetni gevherini algum kelür Tarikatnı meydanıda pervaz kılıp Ul tubi darahtige kongum kelür
49 Kul Hace Ahmed dünya körseng zinhar kaçgıl Zikrin aytıb tarikatnı yolun açgıl Ayet hadis sözi birle dinar saçgıl Erenlerdin dürr ü gevher algum kelür.
64 Cânâneni tapay deseng seher turğıl Aşıklarnıng meclisige özüng urğıl Haknı izleb yığlab yürüb mâtem kurğıl Mâtem kurmay tarikatga kirer mukin?
66 Tarikatnı bâzârıda sevdâ kılsam Mansur-yanglığ "Enel-Hakk"nı gavğa kılsam Hizmet kılıb derdi hâlet beyân kılsam Köksümdeki kürrelerin açar mukin?
74 Zahidlerge zühd ü amel takva kerek Riyâzetlik aşıklarga fetva kerek Ul tarikat er bolganga da'va kerek Seherlerde kobub taat kılgum kelür
76 İradetsiz icâzetsiz mürşid bolmas Tarikatnıng yollarını hergiz bilmes Mübtedidür iradetge layık ermes Andağlardın yırağ-yırağ kaçmak kerek
81 Didâr üçün cânnı kurbân kılmagunça İsmâil dek didâr ârzu kılmang dostlar Cândın keçip tarikatga kirmegünçe Aşıkmen dep yalğan davâ kılmang dostlar
81 Menlik birle tarikatga kirmediler Cândın keçmey yolğa kadem koymadılar Nefs öltürmey teslim fenâ bolmadılar Ham tamalığ birle yolğa kirmeng dostlar
81 Mürşidlerni hizmetini kıl ihtiyâr Özlügümdin yolğa kirdim deme zinhâr Yahşı bilseng tarikatnı hatarı bar Kılavuzsız uşbu yolğa kirmeng dostlar
83 Âlim uldur şeri'atda cevlan kılsa Tarikatnıng bazarığa omın salsa Muhabbetning deryasıdın gevher alsa Andağ âlim, âlim bolur dostlarım a
84 Allah degen çın aşıklar Burak mindi Ma'şukıdın mihnet yetse boyun sundı Tarikatnı bazarında cevlân kıldı Hakikatnı deryasıdın öter dostlar
90 Tarikatda ten-cânın terk etmek müşküldür Terk etmeyin ten-cânın tecrid boldum demesün
102 Muhabbetni Burâk'ını minip yürgen Andağ âşık tarikatda cevlân kılgan Sır şarâbın içip ezel rûhı kangan Işk bâbıda nida kılıp yürür bolğay
107 Eyâ dostlar kabsab keldi karanğuluk Ümidim bar ol İzimdin hem yaruğluk Tarikatnı bazarıdur hem kuruğluk Niyazlık kul kirib sevda eter ermiş
109 Tarikatga siyasetliğ mürşid kerek Ol mürşidge itikâdlığ mürîd kerek Hizmet kılıp Pîr rızâsın tapmak kerek Mundağ âşık Hakdın uluş alar ermiş
123 Tarikatnı şevki, zevki küymek-yanmak Hakdın kaçgan nâcinslerdin kaçıb tanmak Yüz ming türlük cefa tegse boyun sunmak Boyun sunmay ışk dükanın kursa bolmas
124 Tarikatde türlük edeb bilmegünce Nefsi birle muharebe kılmagunça Işk yolıga özin lâyık etmegünçe Hakikatnı sırlarını bilse bolmas
131 Essiz bu tarikatnıng tansuk aydı Dostlarım aramızda ıdlanmaz ul Ger idi bolmas erdi âşıklarda Neçe yol kerkler omın kirlenmez ul
135 Ol makâmnı bildürgeni rehber kerek Tarikatnı pişeside safder kerek Uşbu yolnı zabt eylegen server kerek Andağ mürşid uçmağ mülkin tayrân kılur
136 Tarikatnı lezetidin tatkan kişi Dünyasını din yolıda satkan kişi Keçe-kündüz közde yaşı akkan kişi Bu dünyanı kadrini kaçan bilür
138 Tarikatdur bu yol atın bilse derviş Marifetni metâ'ıdın alsa derviş Özge yollar bâd-ı hevâ sansa derviş Hakikatnı meydânıda er ol bolur
153 Aşıklarğa ışkın berib âşık kıldı, Rahman İgem öz yolığa sadık kıldı, Çın talibni dergâhığa layık kıldı, Layık bolub tarikatga kirdim mena.
155 Kiçiklikde kılğan işdin emdi yandım, Tevbe tonın kiydim, tevfik kurın tandım. Nefs kâfirni merkeb kılıb, tepib mindim, Andın tegdi tarikatnı yeli menge.
158 Tarikatnıng bostanıdur huş gulistan, Talibleri bülbül sıfat kılur cevlan. Müyesser bolğaymu deb dürrü mercan, İhlaslık kul mahrum bolub kalganı yok.
163 Tarikatnıng yolı uzak kılsang sefer, Kimi yeter, kimi yetmes, kimge hatar. İzlegenler erenlerge âhir yeter, Er nazarı tekken kişi merdan bolur.
173 Pîrni lutfı Haknı lutfı tarikatde, Hak inâmı pirge yeter hakikatde. Hadiy bolub yolğa salğan marifetde, Eşitib, ukub, hizmet kılıng, dostlarım a.
202 Tarikatga kirgen âşık Haknı izler, Ne sözlese hâl ilmini sözin sözler, Seherlerde yadın aytıb arşnı közler, Bâyeziddek bir kün özüm satkum kelür.
203 Eyâ dostlar, tarikatda bazar kördüm, Rahtım tabıb ul bazarda dükan kurdum. Gâfil könglüm, özüm anda bidar boldum, Razi berse, tün-kün sevda kılğum kelür.
211 Tarikat heme beş hurufdur, eger bilseng, Ta’ayyun bilib, şeraitin eda kılsang. Beş küçesin seyran kılıb, yeldek ötseng, Andın sonra Hakikatga kirmak kerek.
***
_________________ "Bismillah dep beyan eyley hikmet aytıp Taliblerge dürr ü gevher saçdım mena..."
Hazret-i Pîr-i Türkistan Hoca Ahmed Yesevî [ Qaddesallahu Teala Sırrahul-Azîz ]
|