yesevihan yazdı:
Alıntı:
1
Har narsaki, yo‘qmi — yo‘q o‘shal misli shamol,
Har narsaki, bormi — oqibat topdi zavol.
Bor narsani olamda gumon et yo‘q deb,
Yo‘q narsani bor debon biroq ayla xayol...*
___________
* Bu ruboiy Umar Xayyomga ham nisbat beriladi.
1
Her nesne ki, yok mu — yok onun gibi rüzgar misali,
Her nesne ki, var mı — akıbet buldu zeval.
Var nesneyi âlemde, kabul et yok diye,
Yok nesneyi var diyerek fakat eyle hayâl...*
___________
* Bu rubai Ömer Hayyam'a da nisbet veriliyor.
***
2
Yolunda akıl hadis ve efsane bulur,
Yurdun tarafına yol arkadaşı divane bulur.
Sevdan ile ben gibi bin gönlü viran
Ka’beden el çeker ve, puthane* bulur.
* Puthane — Lahut alemine işaret, ya’ni vahdeti küll o‘lub, ehadiyet zatının mazhariyeti manasına da geliyor.
***
3
Ya Rab, özün sakla, gönül ayrılık ister,
Senden geçip, başkaya aşinalık ister.
Aşkından el çekse — tutar dost kimi?
Yurdundan ayak çekse — hatalık ister.
***
4
Hakk yoluna her lahza sa’y etmek lazım,
Dünyadan etek çekmek ve, gitmek lazım.
Gözbebeğini merhemle, zira, alem hepsi: O,
Görmek O'nu, esrarına yetmek lazım....***
5
Aşık kişinin gönlü dolusu derd olacak,
Gönül derdi ile merd yine hem merd olacak.
Öz aşkının ateşinde o yanarken, bu dem
Cehennem ateşi özgeler için soğuk olacak.***
yesevihan yazdı:
6
Ey diyda, o‘zingsan begumon dushmani dil,
Sen bois uchar yelga hama xirmani dil.
Bas, solma nazar begona yuzlarga sira
Jurm* ostida qolmasin, desang, gardani dil.
_________
* Jurm — gunoh, ayb.
6
Ey dîde, özünsün şüphesiz gönül düşmanı,
Senin gibi uçar yele bütün gönül harmanı
Yeter, salma nazar bigane yüzlere asla
Suç* altında kalmasın, desen, gönül üzerine...
_________
* Cürm — günah, ayıb.
7
Ul bodani ichmadimki, hushyor o‘lsam,
Ul mast emasman dag‘i bedor o‘lsam.
Tark etsam adam birla vujudni, tong yo‘q,
Bir jilvai husning ila xummor o‘lsam.7
O badeyi içmedim ki, dikkatli olsam,
O mest değilim yine uykusuz olsam.
Terk etsem adem ile vücudu, sabah yok,
Bir cilve-i hüsnün ile mest olsam.
8
Nakş etsem de taatimi bir parça ekmeğe,
Versem onu ite — yatarak zindana,
Gelmiş ise de açlığından efgana,
Vurmaz dişini namus edip o ekmeğe......
11
Pinhan (gizli) değil asla — içde bir canavar (dev) vardır,
Başını ezmek (ortadan kaldırması) onun çok güçtür.
İmanını bin defa telkin eyledim,
O aslında ezelden müslim değil, küffardır.
...
16
Bir gün göreceksin ki, can tenimden gitmiş,
Başıma figan çekip ahali yetişmiş.
Keşke gelip başımda otursan, desen:
"Öldüren Özüm, Özüm pişman eden..."
...
20
Her kim ki, kılar görmeyi o yüzü taleb,
Yenib gururunu, eylesin özünü taleb.
O nerede ve, biz nerede — görün kısmeti:
Saman olmuşuz kılıp yıldızı taleb...