sufiforum.com
http://sufiforum.com/

104 - HÜMEZE SÛRESİ
http://sufiforum.com/viewtopic.php?f=76&t=412
1. sayfa (Toplam 1 sayfa)

Yazar:  arsiv [ 03.01.09, 17:25 ]
Mesaj Başlığı:  104 - HÜMEZE SÛRESİ

104 - HÜMEZE SÛRESİ


Sûre Mekke-i Mükerreme'de nazil olmuştur ve bunda icma vardır.[1] Ni­tekim İbn Merduye'nin yaptığı rivayete göre, İbn Abbas (r.a.) şöyle demiş­tir: “Hümeze Sûresi Mekke'de inmiştir.”[2]

Ancak Hibetullah ibn Selâme medenî olduğuna dair bir kavil de nakletmiştir.[3]

Allâme Zemahşerî'ye göre, bu sûre Kıyamet Sûresi'nden sonra in­miştir. [4]



1- Veyl bütün hümeze-lümeze güruhuna!



Bu surenin nüzul sebebi ve kimin hakkında indiği ile ilgili rivayetler:

1- İbnu Ömer ve Osman’a göre Übey İbni Halef hakkında indirildi.

İbnu Ömer ve Osman'dan İbnu Ebî Hatim anlattı.

“Biz daima işitirdik ki, Hümeze: 104/1 âyeti Übey İbni Halef hakkında indirildi.” [5]

2- İbn Abbâs, Süddî, Atâ ve Kelbî’ye göre ayet Ahnes İbni Şerik (veya Şüreyk) hakkında indirildi. [6] Rasulullah (s.a.) başta olmak üzere insanlara kaş göz işareti yapıp gıybet ediyor­du, demişlerdir.[7]

el-Ahnes ibn Şüreyk daha sonra müslüman ve müellefe-i kulûb'dan olduğu için Alusi bu görüşü uzak görür.[8]

3- İbn Cerir et-Taberi’ye göre Cümeyl İbni Âmir Cumahî hakkında indirildi.

Rikka ehlinden olan birinden İbnu Cerîr anlattı:

“Sure, Cümeyl İbni Âmir Cumahî hakkında indirildi.”[9]

4- İbn İshak ve İbn Münzir’e göre Ümeyye İbni Halef hakkında indirildi.[10]

Muhammed b. İshak ve Süheyli dediler ki: “Biz bu sürenin Ümeyye b. Halef hakkında indiğini duyardık.”[11]

İbni Cerir, Osman ve İbni Ömer'den de bunu rivayet etti. [12]

İbnu İshâk'tan îbnu Münzir anlattı:

“Ümeyye İbni Halef, Rasûlullah'ı gördüğü zaman onu hemz ve lemz ederdi (kaş, göz ile işaret). Allahü Teâlâ, Hümeze: 104/1 âyetini ve sûrenin tamamını indirdi.”[13]

5- Urve’ye göre sure, el-As ibn Vâil es-Sehmî hakkında indirildi.[14]

6- İbn Cüreyc ve Mukatil’e göre el-Velîd ibnu'l-Muğîra hakkında indirildi.[15] Peygamber (s.a.)'i gıybet edi­yor, yüzüne karşı da incitiyordu, dedi.[16]

7- Ebu Hayyan şöyle diyor: Ahnes b. Şurayk veya As b. Vail, Cemil b. Mamer, Velid b. Muğire ya da Ümeyye b. Halef hakkında indiğine dair söz­ler vardır. Tamamı hakkında inmiş de olabilir. Aslında bu vasıflan barındı­ran herkes için umumidir.[17]

8- Buna göre lafız, asıl olarak muayyen bir şahsı gösteriyorsa da hüküm umumidir. Allah Tealâ'nm Nun süresindeki: "Alabildiğine yemin edene bo­yun eğme..." (10-15.) ayetleri de böyledir. Allah Tealâ sıfatları ardarda sıra­ladı ve aslında muayyen bir insan tipini murat ettiği anlaşıldı.

Muhakkik ve usulcülerde genel kaide, sebebin hususiliğine ve lafzın umumiliğine ters olmamasıdır. [18]

Her halükarda, sebebin hususiliğini değil lafzın umumîliğini göz önünde bulundurmak gerekir.[19]

Âyetin iniş sebebi özellik arzetmekle beraber, mana ve maksat, hüküm ve muhteva bakımından genellik arzettiğinde şüphe yoktur. O bakımdan kaypak, dönek her maddeciyi, ikiyüzlü münafığı, arkadan çamur atıp mü'minleri küçük düşürmek isteyenleri ve dolayısıyla inkarcı her nankörü kapsamına almakta ve hepsi hakkında indiği sonuç olarak ortaya çıkmaktadır. [20]







--------------------------------------------------------------------------------

[1] Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6890; Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969.

[2] Şevkanî, Fethü’l-kadîr: 5/492; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6890.

[3] İbnul-Cevzî, age. IX,226. Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969.

[4] Tefsîrü'l-Keşşaf: 4/794; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6890; Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969.

[5] İmam Celaleddin es-Suyuti, Lubabu’n-Nukul Fi Esbabi’n-Nuzul, Fatih Yayınevi: 2/727. îbnu'l-Cevzî, age. IX,226; Kurtubî, age. XX, 125. Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6890.

[6] İmam Celaleddin es-Suyuti, Lubabu’n-Nukul Fi Esbabi’n-Nuzul, Fatih Yayınevi: 2/727-728; îbnu'l-Cevzî, age. IX,226; Kurtubî, age. XX, 125. Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6890.

[7] Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/624.

[8] Alûsî. age. XXX,230. Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969.

[9] Taberî, age. XXX,189. İmam Celaleddin es-Suyuti, Lubabu’n-Nukul Fi Esbabi’n-Nuzul, Fatih Yayınevi: 2/728; Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969. Abdulfettah El- Kâdi, Esbab-ı Nüzul, Fecr Yayınevi: 477.

[10] Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/624.

[11] Razi,XXXII/91. Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/624.

[12] Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/624.

[13] Suyûtî, Lübâbu'n-Nukûl, II, 199-205; İmam Celaleddin es-Suyuti, Lubabu’n-Nukul Fi Esbabi’n-Nuzul, Fatih Yayınevi: 2/728; Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6890.

[14] îbnu'l-Cevzî, age. IX,226; Kurtubî, age. XX, 125; Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969

[15]îbnu'l-Cevzî, age. IX,226; Kurtubî, age. XX, 125; Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/969

[16] Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/624.

[17] el-Bahru'l-Muhit, VIII/510. Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/625.

[18] Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/625.

[19] Abdulfettah El- Kâdi, Esbab-ı Nüzul, Fecr Yayınevi: 477.

[20] Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6891-6892.

1. sayfa (Toplam 1 sayfa) Tüm zamanlar UTC + 2 saat
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
http://www.phpbb.com/