| sufiforum.com http://sufiforum.com/ |
|
| Hz. Şeyh Muhammed YERAĞÎ -Q- http://sufiforum.com/viewtopic.php?f=40&t=3401 |
1. sayfa (Toplam 1 sayfa) |
| Yazar: | arsiv [ 04.12.09, 15:52 ] |
| Mesaj Başlığı: | Hz. Şeyh Muhammed YERAĞÎ -Q- |
Hz. Şeyh Muhammed YERAĞÎ -Q- Şeyh Molla Muhammed Yeraği XIX. yüzyılın yetiştirdiği büyük sufi alimlerdendir. Dağıstan'ın Şirvan bölgesinde 2 Zilkade 1191 H./1777 M. tarihinde bir Salı günü dünyaya geldi. Bugünkü Dağıstan'da dahi etkisini sürdüren Halidiye-Nakşbendiyye tarikatı Dağıstan'da Yukarı Yerağlı höyünden Şeyh Molla Muhammed Yerağî ve halefi Şeyh Cemaleddin Gazikumuki vasıtasıyla taraftar bulup yayıldı. Sonuncusu İmam Şamil olan Dağıstan İmamlarınının kurdukları Dağıstan-Kafkasya İmamet Devleti'nin temeli bu iki Nakşbendi mürşidinin öğretileri ile hayat buldu. Bugün Kafkasya'da, bilhassa Dağıstan ile Çeçenya'da hayatiyetini sürdüren imamet, imam, gazavat, mürid ve müridizm gibi dini-şer'i kavramlar birdenbire ortaya çıkmadı. Bu kavramların yaşatılıp hayata geçirilmesinin kaynağı Kuralı Molla Muhammed'in (veya kaynaklarda anılan adıyla Şeyh Molla Muhammed) kendisi ile aynı adı taşıyan medresesi olmuştur. Bu yıllarda Osmanlı Devleti ile İran arasında anlaşmazlık veya savaş szö konusu olunca Rusya'nın Kafkasya'yı istila ve işgali de hız kazanmaktaydı. Kafkasya ve Dağıstan'da Rus yayılmacılığının önlenmesi için gelişen cihad ve direniş düşüncesinin hem teorik kaynağı, hem de askerî karargâhı bu Nakşbendi medreseleri olmuştur. Cihad teorik zeminin oluşturulması ve cihad birlikleri oluşumunda etkin olan Yukarı Yerağlı Medresesi uzun yıllar bağımsızlık eylemcilerinin yetiştirilmesini üstlendi. Bu medrese, Mevlana Halid Ziyauddin Süleyman Bağdadi'nin (1776-1827) manevi yönlendirmesi ile açılmış bir Halidiyye tarikatı şubesi olarak Nakşbendi tarikatının usul ve erkanını yürüten Kürdemirli (Şirvanî) Şeyh İsmail Siraceddin Şirvanî'nin Molla Muhammed Yeraği'ye verdiği icazet sonunda açılmış bir ilim kurumuydu. Nakşbendiyye tarikatı Dağıstan ve Kafkasya'da ilim ile eylemi küfre karşı birleştirmeyi öğütler ve cihadın fiili organizasyonunda da baş rolü oynar. Bu şekilde bir cihad odağı haline gelen Yukan Yerağlı Medresesi'nde Gimrili Gazi Muhammed Molla ile İmam Şamil'den önce de araleında önde gelen halifesi Şeyh Cemaleddin Gazikumuki'nin de olduğu çok şöhretli şahsiyetler yetişmiştir. Cemaleddin Gazikumuki'nin Adâbu'l-Marziya adlı eseri çok ünlüdür ve Kafkasya müridizminin de temel kaynaklarındandır. Şeyh Cemaleddin Gazikumuki, Şeyh Molla Muhammed Yukarı Yaraglı'nın irşadı ve el vermesi ile mürşidlik makamına yükselmiştir. Daha önce Gazikumuk hanının özel katipliğini yapmıştır. Şamil zamanında fiilen gazavata katılmış, müşavirlikte bulunmuştur. Nice zaman sonra Devlet-i Aliyye'de Dersaadet'e hicret eylemiş, İstanbul'un Üsküdar semtinde yerleşti ve burada vefat etti. Şeyh Şeyh Muhammed Yerağî, 17 Muharrem 1265 H./1848 M. tarihinde vefat etti. Tarikat silsilesi Şeyh Cemaleddin Gazikumuki tarafından devam ettirildi. |
|
| 1. sayfa (Toplam 1 sayfa) | Tüm zamanlar UTC + 2 saat |
| Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |
|