sufiforum.com
http://sufiforum.com/

"Medine'de Muhammed / Türkistan'da Hoca Ahmed"
http://sufiforum.com/viewtopic.php?f=170&t=8064
1. sayfa (Toplam 1 sayfa)

Yazar:  yesevihan [ 07.04.12, 21:47 ]
Mesaj Başlığı:  "Medine'de Muhammed / Türkistan'da Hoca Ahmed"

BATI TÜRKİSTAN NOTLARI:1

Yusuf Akgül

1920’li yıllarda Hoca Ahmet Yesevi’den “Türk şeyhi” şeklinde söz eden Aldulhakim Kulmuhammet’ten, bağımsızlığın kazanıldığı 1991 yılı sonuna kadar yaklaşık - Türkmenistan’da da- 70 yıl geçti…

***

EMEK MOLLA’NIN VASİYETİ…

Yusuf AKGÜL


"Eğer bir gün Türkmenistan'a yolunuz düşerse, "Medine'de Muhammet / Türkistan'da Hoca Ahmet" adlı kitabı görmeden ve 60 sene önce Sovyetler Birliğinin yıkılacağını söyleyen Emek Molla'nın ruhuna bir Fatiha göndermeden gelmeyiniz."

1920’li yıllarda Hoca Ahmet Yesevi’den “Türk şeyhi” şeklinde söz eden Aldulhakim Kulmuhammet’ten, bağımsızlığın kazanıldığı 1991 yılı sonuna kadar yaklaşık - Türkmenistan’da da- 70 yıl geçti…

Bu aralıkta Türkmen aydınlarının literatüre geçen yazılarında, kitaplarında Ahmet Yesevi’den pek söz edilmemiş. Edilmiş olsa da “reaksiyon”, “halk düşmanı”, “burjuva ideoloğu”, “gerici” gibi damgalarla güya halktan uzak tutmuşlar, pek gündeme almamışlar…

Yine de vefakar Türkmen halkı ve sağduyulu bazı Türkmen aydınları, - baykuşlardan korkup da- kendilerinden biri olan ve sekizyüzelli yıldan beri Türkmen kimliğinin saklanmasında büyük rol oynayan “Türkistan Sultanı”nı yüreklerinden söküp atmamışlardır.

Bu sayduyulu Türkmen aydınlarından ikisini özellikle Türk kültür tarihine not olarak düşmeliyiz: Emek Molla (Muhammetkulu İşan) ve torunu Dr.Anna Övezoğlu(Övezov)…

Bu iki şahsiyetin adı, son dönem Türkmen kültür hayatında hürmetle anılmaktadır.

Emek Molla:

Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ın Kıpçak obasında uzun yıllar dini irşad görevini yürüten bir Türkmen din adamı.. Kendi imkanlarıyla yaptırdığı, şimdi de kalıntıları bir harabe halinde duran mescidinde yüzlerce Türkmen gencine İslami terbiye vermiş. Sopı Allayar( Sofi Allahyar)’ın, Hakim Ata’nın, Hoca Ahmet Yesevi’nin hikmetlerini öğretmiş.

Yüzlerce öğrencisi arasında, Türkmenistan’ın rahmetli devlet başkanı Sapar Murat Türkmenbaşı’nın babası “Ata Ağa” da bulunuyormuş.

Sovyetler Birliği döneminde sürekli göz hapsinde tutulan, hizmetleri ve çalışmaları sık sık engellenen ve neticede mescidi kapatılarak kendisi de Aşkabat dışına sürgüne gönderilen Emek Molla’nın; oğlu Övez ile torunu Dr. Anna Övezov’a bir vasiyeti olmuş:

“Bu Sovyet sistemi mutlaka dağılacaktır. Siz ata-babalarınızın bıraktıkları mirasa sahip çıkın. Ahmet Yesevi’nin hikmetlerini aklınızdan çıkarmayın, bunları halk arasında yayın..” (Dr. Anna Övezov’un ifadesi)

Molla Emek, 1948’de vefat ediyor. Mescidi de o yıl meydana gelen ve onbinlerce Türkmen’in vefatıyla sonuçlanan büyük depremde yıkılıyor

Dr. Anna Övezoğlu:

Emek Molla’nın torunu. Dedesinin çocukluk yıllarında beynine kazınan bu vasiyetini hiç aklından çıkarmamış. Ondan öğrendikleriyle ve Ahmet Yesevi ruhaniyetiyle, Sovyet sistemi içinde kendini muhafaza ederek yaşamış. “Ahmet Yesevi Hikmetlerini halk arasında yayın!” şeklindeki vasiyeti unutmadan büyümüş…

Dedesinden birkaç elyazma eser devralan ve bunları mukaddes bir emanet gibi koruyan Anna Övezov, gizli gizli ta Kazan’a, Taşkent’e, Petersburg’a giderek buralardan temin ettiği elyazmalar üzerinde çalışmaya başlıyor ve bu çalışmalarını 1988’de bir kitap hacmine getiriyor.

27 Ekim 1991’de Türkmenistan’ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra, zaten son dönemde Türkmen aydınları arasında patlama noktasına gelen milli ve manevi değerler birden bire açığa çıkarılmaya başlanıyor.

Bu kapsamda Dr. Anna Övezov da, on yıllarca üzerinde çalıştığı ve neticede bir kitap haline getirdiği “Ahmet Yesevi Hikmetleri”ni, Türkmenler arasında yaygın olan “Medine’de Muhammet – Türkistan’da Hoca Ahmet” şeklindeki halk sözünü ad olarak kullanıp yayınlıyor.

Eser, kiril harfleriyle 5O bin adet basılıyor. Kitabın masrafları için, Anna Övezov’un eşine ait Moskova’daki bir ev satılıyor. 5O bin kitap, tek manat(Türkmen lirası) kazanılmadan dağıtılıyor, hediye ediliyor. (Bu dağıtımın devam etmekte olduğu haberi 2 yıl önce bir vesileyle şahsıma bildirilmiştir.)

Emek Molla’nın vasiyeti olan “Medine’de Muahammet-Türkistan’da Hoca Ahmet” adlı söz konusu eser; bu kadar yüksek bir tiraja sahip olması, Türkmenistan’da kiril alfabesiyle yayımlanan ilk "Hikmet kitabı" olma özelliği taşıması, genellikle Türkmenistan’da halk arasında dolaşan elyazmaları içine alması ve bağımsızlıktan sonra Ahmet Yesevi konusunda araştırma ve bilimlik çalışmalara kaynaklık etmesi açılarından Türkmen Edebiyatı Tarihine geçmiştir.

Emek Molla’nın torunu Dr.Anna Övezoğlu çok büyük ve anlamlı bir iş başarmıştır.

Hem dedesinin vasiyetini yerine getirmiş, hem de 7O yıllık bir aradan sonra 850 yıl öncesinin Türkistan Sultanı’nı yeniden Türkmen çocuklarına sunmuştur.

Eşine ait evi satarak bastırdığı 5O bin Hikmet kitabını tek manat almadan tek tek hediye ettiği için de büyük sevap kazanmıştır.

Eğer Türkmenistan’a yolunuz düşer de herhangi bir Türkmen’in ya da bir Orta Asya Türk’ünün evinde veya çadırında, baş köşedeki İslami eserler arasında “ Medine’de Muhammet/Türkistan’da Hoca Ahmet” adlı kitabı görürseniz, Emek Molla’nın kerametli vasiyetini ve Dr. Anna Övezoğlu’nun göz nurunu mutlaka hissedeceksinizdir.

Benim dualarımında da hep onların var olduğunu, "Ata Vatan"ı hiç ama hiç unutamadığımı ve hasret yüklü selamlarımı söylemeyi unutmayınız…

1. sayfa (Toplam 1 sayfa) Tüm zamanlar UTC + 2 saat
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
http://www.phpbb.com/