|
AHLAT’TA BİR TAŞ CAMİDE
Cami toplanılan yer olmaktan çıktı
Ersin Özarslan, şair, öğretim üyesi… Cevat Akkanat, Erzurum’un yetiştirdiği bu güzel insanla camileri konuştu…
01 Haziran 2011
Ersin Özarslan, şair, öğretim üyesi… Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümündeki hocalığın yanı sıra yazdığı şiirlerle de memleketin ilim ve kültür hayatına katkılar yapıyor. Erzurum’un yetiştirdiği bu güzel insanla camileri konuştuk.
Niyaza umut bağlamışlar gibiyim…
Camiyle aranız nasıl? Camiye devam ediyor musunuz? Hangi camiye, niçin?
Camiyle aramı sormasanız olmaz mıydı? Hususî bir camie beş vakit devam ettiğimi söyleyemem. Kıldığıma namaz denir mi Allah bilir! Allah namaz yerine kabul etsin. Namazdansa niyaza umut bağlamışlardan gibiyim.
Hangi camide namaz kılmak isterdiniz, niçin?
Ahlat’ta bir öğle kıldığım taş camii özlüyorum. Cevrî Kalfa Mescidini merak ediyorum. Zal Mahmut Paşa Camiine tekrar gitmek istiyorum. Ani Şehrinde Şeddadoğullarının bütün camilerinde alnım secdeye değsin diye bir dileğim var. Edirne Selimiyesi, Aydınoğlu İsa Bey Camii, Erzurum Camileri Lalapaşa, Ulucami, Muratpaşa, Dervişoğlu, Alipaşa, Yeğenağa, Gülahmet, Kavak, Gürcükapı, Kasımpaşa camileri tekrar nasip olur mu?
En güzel ezanı hangi camiden duyuyorsunuz? Bu sizi nasıl etkiliyor?
İşittiğimiz ezan merkezî Ezan zannediyorum. Kim okumuşsa güzel okumuş. Ezan içimde bir şeyleri titretiyor. İcabet etsem de etmesem de güzel okunan ezanın ardından ruhumun yıkandığını, tazelendiğini düşünüyorum.
Evliya Çelebi’yle aynı camide…
Salâtı ikame ettiğiniz camilerle ilgili hatıralarınız var mı? Anlatır mısınız?
Çocukluğumda Erzurum’da bir Ramazan gecesi teravih öncesinde Gümrük Camii’nin kesik minaresine çıkmıştım. Hiç unutmadım. Neler hissettiğimi tam olarak hatırladığımı söyleyemem. Ama aynı camide Erzurum gümrüğü memurlarından Mehmed Zıllîoğlu Evliya Çelebi’nin de namaz kıldığını bilmek duyduğum heyecanın bir tarafını oluşturuyor.
En son bir yazarı (şairi, yahut başka bir kanaat önderini) hangi camide gördünüz?
Umumiyetle cenazelerde mutlaka birilerine tesadüf ediliyor. Bunun çok da önemli olduğunu düşünmüyorum. Fakat Türkiye’de yerleşik kavle göre şairin, yazarın yeri cami değil meyhâne olduğu aklıma geliyor. Kızılay’dan geçerken meşhur mahalde birçoğunu ister istemez görüyoruz. Bu babda isme gerek yok.
Her zaman camide gördüğüm biri var. “Ezansız Semtler” unvanlı musahabesini her okuduğumda veya okuttuğumda Yahya Kemal merhumu Büyükada İskele camiinde görüyorum. Aramızda iskele hamallarından biri var sanıyorum. Namaz sonrasında Reşid Âkif Paşa ile konuşmasını dinliyorum. Hassasiyetim artıyor. Eve dönenlere rahmet diliyor, sonraki nesillerin de eve dönmesini temenni ediyorum.
Camide Keşşâf okumak…
Cami derslerine katıldınız mı? Katılmak ister misiniz?
Cami derslerini biliyorum. Çocukluğumda bazı Erzurum camilerinde bu dersler veriliyordu. Yirmi yıllık bir fasıladan sonra Erzurum’u ziyaretlerimin birinde, geç kaldığımız ikindiyi kılmak üzere Murat Paşa Camiine gittik. Yaz günü kendi loşluğu içindeki camiin minberinin dibinde namazı kıldım. Son cemaat yerinin kapıya doğru ön köşesinde oturmuş birkaç kişiyi görünce cami dersini hatırladım. Artık çocuk değildim. Kalıbı yerinde biriydim. Ne yapıyorlar diye baktığımda, sakin ve mahviyetkâr insanların Keşşâf okuduklarını gördüm.
Meğer Arapça tercüme dersi görürlermiş ve malzeme olarak da Zemahşerî’nin el-Keşşâf adlı tefsirini kullanırlarmış. Hacı Halis Efendi’yi tanıdıysam da onun beni tanıması mümkün değildi. İçimi bir hüzün bastı. O hüzünle yürüye yürüye gittiğim çay ocağında arkadaşlarla çay içerken hüznüm kabardıkça kabarıyordu. Sebebi şuydu: İlkokuldan sonra Gazi Ahmet Muhtar Paşa ortaokuluna gitmiştim. Şubat tatilinde Gürcükapısı’nda ilkokul arkadaşlarımdan Yaşar’a rastladım. Hasret giderdik. Karşılıklı neler yaptığımızı sorduk. Ben ortaokula devam ettiğimi söyledim. Medreseye devam ettiğini söyledi. “Ne okuyorsunuz” diye sordum. “Arapça okuyoruz...” diye cevap verdi. “Arapça nasıl?” diye tekrar sordum. “Zor!...” diye cevap verdi. İnanmak istemediysem de beni temin etti. Orada ayaküstü Arapçanın zorluğuna beni inandırdı. On iki yaşındaydım. Cami dersleriyle bir daha ilgilenmedim. Hâlbuki Arapçanın zor olduğuna inanmasaydım Erzurum’da cami dersleri ile Arapça öğrenebilirdim. Arapçanın da diğer dillerin de zor mor olmadıklarını öğrendiğim sırada vakit geçmişti. Bugün içimde hâlâ o hüzün vardır.
Her türlü ilim okunabilir…
Camide kitap okumaya ne dersiniz? Hangi eserler camide okunmak için uygundur?
Cami kitaplı bir dinin mabedi olduğuna göre camide kitap okumaktan daha tabiî ne olabilir. İlim Allah rızası için öğrenildiğine göre camide her türlü ilmi öğreten kitaplar okunabilir. İlmin konusu, nesnesi veya öznesi olan sanat eserleri de buna dâhildir. Bazı öğrencilerin Konya’da camide ders çalıştıklarını duymuştum. Sosyoloji okuyorlardı.
Vaktim olsa, okutacak birini bulsam İbni İshak'ın, İbn Hişam'ın Vakıdî'nin, Kadı Mustafa Darîr'in, Lâmiî Çelebi'nin Tirmizî'nin, Eyüp Sabri Paşa'nın siyerlerini ve Taberî Tarihini Altıparmak Tarihini, Tarih-i Cevdet’i okumak, talim etmek isterdim.
Cami bağlamında özellikle dile getirmek istediğiniz başka hususlar var mı?
Cami cemiyet hayatında olması gereken yerde olmadığı gibi görmesi gereken işlevi de yerine getiriyor değil. Cami artık “toplayan” bir müesses değil. Namaz kılınan bir yer. Kâinat mescid olduğuna göre secde edilebilecek yerlerden bir yer mesabesine düştüğünü söylesek başımız ağrır mı? Allah yüzümüze baksın.
|
